MUTABAKAT KOMİTESİ BAŞVURU SÜRECİ
01/01/2024
Mutabakat Komitesi Nedir?
5362 sayılı Esnaf ve Sanatkârlar Meslek Kuruluşları Kanununa tabi odalar arasında veya bu odalar ile Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği bünyesindeki odalar arasında üye kayıt zorunluluğu bakımından çıkacak anlaşmazlıkları çözümlemek üzere il ve ilçelerde mutabakat komiteleri kurulur. Bu komiteler anlaşmazlıkları, ilgili mevzuat çerçevesinde çözüme kavuştururlar.
Mutabakat komiteleri; anlaşmazlıkları çözümlemek üzere, İl ve ilçelerde mülkî amirin başkanlığında ya da görevlendireceği kişinin başkanlığında ilgili odaların ve birliğin birer temsilcisinden oluşur.
Başvuru Nasıl Yapılır?
Ticaret İl Müdürlüğüne şahsen gelerek, Posta yoluyla
Başvuru İçin Gerekli Evraklar Nelerdir?
Esnaf-Tacir Ayrımı Mutabakat Komitesi Başvuru İşlemleri İçin;
1) Başvuru İçin İstenecek Belgeler;
İndirmek İçin TIKLAYINIZ.
2) Başvuru Dilekçesi;
A- Ticaret ve Sanayi Odasından , Esnaf ve Sanatkarlar Odaları Birliğine geçmek için Başvuru Dilekçesi İndirmek İçin Tıklayın.
B- Esnaf ve Sanatkarlar Odaları Birliğinden, Ticaret ve Sanayi Odasına geçmek için Başvuru Dilekçesi İndirmek için Tıklayın.
C- Her iki kuruluşa da kaydı olupta Ticaret ve Sanayi Odasına geçmek için Başvuru Dilekçesi İndirmek için Tıklayın.
D- Her iki kuruluşa da kaydı olupta Esnaf ve Sanatkarlar Odaları Birliğine geçmek için Başvuru Dilekçesi İndirmek için Tıklayın.
Esnaf/Tacir Ayrımına İlişkin Kararlar Nasıl Alınır?
Mutabakat Komitesi toplantılarında; 5362 Sayılı Esnaf ve Sanatkârlar Meslek Kuruluşları Kanunu, 21.07.2007 tarih ve 26589 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 2007/12362 sayılı Esnaf ve Sanatkâr ile Tacir ve Sanayicinin Ayrımına İlişkin Bakanlar Kurulu Kararı, yürürlükteki Koordinasyon Kurulu Kararı ve 213 sayılı Vergi Usul Kanununun ilgili maddeleri ve Bakanlığımız talimatları çerçevesinde yürütülmektedir.
Karar Tebliğ Edildikten Sonra Ne Yapmalıyım?
Tebliğ edilen Mutabakat Komitesi kararında başvuru sahibinin talebi kabul olduysa; söz konusu karar ile kaydını sildirmek istediği odaya giderek kayıt sildirme işlemlerini tamamlaması gerekmektedir. Komite kararlarına karşı ilgililer tarafından on gün içinde yetkili Asliye Hukuk Mahkemesine itiraz edilebilir. Mahkemenin kararı kesindir. Kesinleşen mahkeme kararı üzerine ilgili sicil müdürlükleri kayıtlarında gerekli işlemi yapmak zorundadırlar.
Hem ticaret odasında hem de esnaf odasında kaydım var. Bir odadaki kaydımı sildirmek istiyorum, ne yapmalıyım?
Hem esnaf hem ticaret odasına kayıtlı olmak mevzuata uygun değildir. Bu kayıtlardan birini sildirmek için Ticaret İl Müdürlüğüne başvuruda bulunulması, mutabakat komitesi toplanmasının talep edilmesi ve kişinin esnaf mı tacir mi olduğunun belirlenerek ilgili oda kaydının silinmesi gerekir.
Esnaf ve tacir ayrımına ilişkin mutabakat komitelerinde başvuru sahibi şahısların hangi döneme ait yıllık alış, satış tutarları veya gayri safi hasılatı dikkate alınmalıdır?
Esnaf-tacir ayrımı konulu mutabakat komitesi kararlarında, karara konu şahsın biten yıl içerisindeki yıllık alış veya satış tutarları ya da gayri safi iş hasılatının dikkate alınarak mevcut yılda yayımlanan hadler ile karşılaştırılması gerekmektedir. Örneğin, 2020 yılı içerisinde alınacak mutabakat komitesi kararlarında karara konu şahsın 2019 yılına ait yıllık alış veya satış tutarları ya da gayri safi iş hasılatının 2020 yılında belirlenen hadler ile karşılaştırılması gerekmektedir.
Mutabakat komitesine konu kişi esnaf sayılma hadlerini aşmış ancak bu hadlerin altı katını aşmamış. Bu kişi ticaret odasından esnaf odasına aktarılabilir mi?
Ancak, esnaf ve sanatkar odasında hiç kaydı bulunmayan ve belirtilen limitleri aşan şahıslar söz konusu limitlerin altı katını aşmadıkları gerekçesiyle ticaret odasından esnaf odasına aktarılamazlar.
Esnaf-Tacir Ayrımı-2024 Yılı Esnaf ve Sanatkar Sayılma Hadleri
Anılan Bakanlar Kurulu Kararının "Esnaf ve sanatkâr ile tacir ve sanayicinin ayrımı" başlıklı 1 inci maddesinde aynen;
"5362 sayılı Esnaf ve Sanatkârlar Meslek Kuruluşları Kanununun 3 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi ve 63 üncü maddesi ile 6762 sayılı Türk Ticaret Kanununun 12 nci ve 17 nci maddelerinin uygulaması bakımından;
a) Esnaf ve Sanatkâr ile Tacir ve Sanayiciyi Belirleme Koordinasyon Kurulunun tespit edeceği ve Resmî Gazete’de yayımlanacak esnaf ve sanatkâr meslek kollarına dahil olup, ekonomik faaliyetini sermayesi ile birlikte bedeni çalışmasına dayandıran ve kazancı tacir veya sanayici niteliğini kazandırmayacak miktarda olan, basit usulde vergilendirilenler ve işletme hesabına göre deftere tabi olanlar ile vergiden muaf bulunanlardan 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 177 nci maddesinin birinci fıkrasının (1) ve (3) numaralı bentlerinde yer alan nakdi limitlerin yarısını, (2) numaralı bendinde yazılı nakdi limitin tamamını aşmayanların esnaf ve sanatkâr sayılmaları ile esnaf ve sanatkâr siciline ve dolayısıyla esnaf ve sanatkarlar odalarına kaydedilmeleri,
Ancak, esnaf ve sanatkâr siciline kayıtlı iken, daha sonraki yıllarda yıllık alış veya satış tutarları ya da gayri safi iş hasılatı, esnaf ve sanatkâr sayılma hadlerini aşanların kendileri istemedikçe ticaret siciline ve dolayısıyla Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği bünyesindeki odalara kayıt için zorlanmaması, yıllık alış veya satış tutarları ya da gayri safi iş hasılatı esnaf ve sanatkâr sayılma hadlerinin altı katını aşanların ise kayıtlarının, esnaf ve sanatkâr sicili marifetiyle ticaret siciline aktarılması,
b) 213 sayılı Vergi Usul Kanununa istinaden birinci sınıf tacir sayılan ve bilanço esasına göre defter tutanlar ile işletme hesabına göre defter tutan ve bu Kararın (a) bendinde belirtilenlerin dışında
kalanların tacir ve sanayici sayılmaları ile ticaret siciline ve dolayısıyla Türkiye Odalar ve Borsalar Birliğinin bünyesindeki odalara kaydedilmeleri,
kararlaştırılmıştır."
hükmü amirdir.
İlave olarak, 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 177 nci maddesinin birinci fıkrasında;
"Aşağıda yazılı tüccarlar, I inci sınıfa dahildirler:
1. Satın aldıkları malları olduğu gibi veya işledikten sonra satan ve yıllık alımlarının tutarı 7.200.000.000 (2024 yılı için 1.400.000 TL) lirayı veya satışlarının tutarı 8.640.000.000 (2024 yılı için 2.000.000 TL) lirayı aşanlar;
2. Birinci bentte yazılı olanların dışındaki işlerle uğraşıp da bir yıl içinde elde ettikleri gayri safi iş hasılatı 3.600.000.000 (2024 yılı için 690.000 TL) lirayı aşanlar;
3. 1 ve 2 numaralı bentlerde yazılı, işlerin birlikte yapılması halinde 2 numaralı bentte yazılı iş hasılatının beş katı ile yıllık satış tutarının toplamı 7.200.000.000 (2024 yılı için 1.400.000 TL) lirayı aşanlar;
..."
denilmek suretiyle anılan Bakanlar Kurulu Kararına göre 2024 yılı için esnaf veya tacir sayılma hadleri belirlenirken dikkate alınacak nakdi limitler belirlenmiştir.
Buna göre, 2024 yılı için geçerli olmak üzere esnaf ve sanatkar sayılma hadleri; yukarıda yer verilen 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 177 nci maddesinin birinci fıkrasının (1) ve (3) numaralı bentlerinde yer alan nakdi limitlerin yarısı (fıkra 1 - Mal Alım Tutarı: 700.000 TL, Mal Satış Tutarı: 1.000.000 TL, fıkra 3 - Satış Tutarı: 700.000 TL) (2) numaralı bendinde yazılı nakdi limitin tamamıdır (Gayri Safi İş Hasılatı : 690.000 TL)